Öğretim Teknolojileri ve Tarihsel Gelişimi

         Bu yazımda Öğretim Teknolojileri kavramını ve tarihsel gelişimini açıklamak istiyorum.

   Kavramının tanımından başlayalım. Öğretim teknolojileri kavramını öncelikli olarak ayrı ayrı alan Arzu Hancı Karademirci'nin tanımınına bakalım; “Öğretmek” bildirmek ya da doğrudan bilgi vermek anlamına gelir ve bu durumda “öğretim” kelimesini öğretme eylemi olarak tanımlayabiliriz. “Teknoloji” kelimesini değerlendirecek olursak, “techne” kökü, kökenbilimi açısından Yunanca bir kelimedir ve “şey”leri işlevli hale getirme sanatı ve zanaatı anlamına gelir. “Teknoloji” ise, sanat ve zanaata sistematik yaklaşımı ifade eden “technologia” kelimesinden türer.(1)  Bu tanımdan yola çıkarak kavramı ; bilgi vermek için kullanılan herhangi bir teknolojinin yaratıcı,işlevsel olması gerektiğini çıkarabiliriz.


  Ancak Öğretim Teknolojileri için net bir tanım yoktur. Bunun  en belirgin nedenlerinden birisi kavramın yıllar içerinde değişen anlamıdır. Öğretim Teknolojileri;

• 1920-1940 yıllarında medya
• 1960-1970 yıllarında süreç
• 1990' lar da sürecin ötesindeki teknoloji
  
  olarak ele alınmıştır.

  Başka bir tanımda ise eğitim teknolojisi öğretim, öğrenim, gelişim ve yönetim teknolojilerini kapsadığından, öğretim teknolojisi, eğitim teknolojisinin bir altkümesi olarak tanımlanır.Aynı şekilde, Molenda’nın 2004’teki eğitim teknolojisi tanımlamasında, eğitim öğretimden daha geniş bir kavram olarak tanımlanır ve eğitim teknolojisi öğretim teknolojisinden daha büyük bir yapı olarak görülür.(2)

Tarihi gelişimi daha detaylı inceleyecek olursak; tarih boyunca sürekli olarak insanların zekalarını,sahip oldukları bilgileri göstermek ve kullanabilmek için eğitime ihtiyaç duyarlar.

M.Ö. (500-410)

  İnsanlarının zekalarını geliştirmek için eğitim verilir. Ders anlatılarak, grup tartışmları yapılarak sorunlara çözüm bulunur. Güzel konuşmaya etki sağlamıştır.

 M.Ö. (470-399)

 Sokratik öğrenme sistemi kullanılarak ahlaki değer eğitimi verilir.

1200’ler- 1300’ler

 Okulda ders verme üzerine kurulu Aberald Okul ile Öğretim Metodu kullanılır. Sorgulamaya yönelik eğitim verilir. Bilimsel alanda araştırma yapma ve ilerlemeye olanak sağlayan eğitim yöntemidir.

1592-1670

 Comenius’a göre eğitimin hedefleri bilgi ve güzel ahlak sahibi olmak ve dindarlıktır. (3) Öğretimin öğrencinin seviyesine göre yapılmasına dikkat edilir. Öğrenme duyusal olarak gerçekleştirilir.

1778-1838

  Lancaster metodu uygulanılır. Bu metod ile öğrenme ezberci eğitimin yerini aldı. Ücretsiz devlet okullarının açılmasında öncü oldu.

1746-1827

  Pestalozzi, öğretim yöntemlerinin öğrenenin ihtiyaçlarına uygun düzenlenmesini düşündü.“Aracısız ilk elden deneyim önemlidir” ve “öğretim, basitten karmaşığa, zihnin doğal sürecini takip etmelidir” varsayımından yola çıkılarak yöntemler geliştirildi.(4) Öğrenci gözlemi,deney önemli kavramlar haline geldi.

1782-1852

 Bu yıllarda Froebel ' ın etkilediği öğretim için ; çocukların oyun,şarkı gibi yetenek,yaratıcılık açığa çıkaran yapılar olmaları gerektiği söylenir.

1776-1841

 Herbatian, öğretim ve öğrenme psikolojisini etkiler. Amerikan öğretim sistemini çok etkisi olmuştur.

 1900'lerin Başı

 Okullarda sergi,filmler,grafikler öğretime yardımcı araçlar olarak kullanılır.

1914-1923 

 Kişiselleştirilmiş öğretim yaygınlaşır. Thomas Edison, öğretici filmlerin eğitim alanında devrim olacağını iddia ediyordu.  “Görsel öğretim” ve “görsel eğitim” terimleri kullanıldı. (5)

1920-1930

  Davranışsal hedefler ön plana çıkar. Görsel Öğretim Dairesi kuruldu. Radyo,sinema öğretimi zengileştirdi.

1950’ler 

 Bilgisayar Destekli Öğretim gerçekleştirildi. Teknolojik araçlar eğitimde yaygınlaştı.

1980-1995

  Bu döneme kadar tv,radyo gibi iletişim araçları kullanan öğretim görevlileri 80'lerle beraber bilgisyarla tanıştı. Fakat öğretim de kullanmaya, eğitime faydasına henüz ısınmış değillerdi. 95'te internet akımı başladığında bilgiye ulaşmanın yarattığı düşük maliyet ile öğretim tasarımında büyük yer buldu. Şimdi kullandığımız kadar aktif bir internet dünyası olmamasına karşın bilgiye ulaşım açısından büyük fark yarattı.

  Tarih boyunca öğretim alanında değişikler yapılmaya çalışılmış ve önemli adımlar atılmış. Gelişim de en büyük rolü medya araçlarının oynayacağı düşülmüş. Fakat medya geliştiği halde öğreten ve öğrenen de ve de sistemde değişiklik yapılmadığı sürece araçların beklenilen etkiyi bırakmadığı görülmüştür. Öncelikle televizyonlar eğitim sistemimiz de yer bulmaya çalıştı. Bazı sınıflarda var bazılarında yoktu. Bu durum bile sistem içinde gerçekten hazırlanmış bir yeri olmadığını gösteriyordu. Ne var ki sınıflar da bulunan televizyonlar içinse kilitli dolapların ardına geçemediler. Kurulumunu bilmeyen öğretmenler ders ile ilgili bir film izletmek dahi istediğin de bilirdik ki dersin yarısı boş geçecek. Bu durumun sebebi ise öğretenlerin bile yeteri kadar tanışık olmadıkları araçları nasıl kullanacaklarını dahi bilmeden kullanmalarını istemekti. Zaten öğretmenler de oldukça ön yargı ile yaklaşıyor ders ve teknoloji arasındaki bağlantıyı kuramıyorlardı. Bu nedenler ile öğretim teknolojisi kavramına yabancı kaldık ve hatta korktuk. Şimdi ise daha özgür yavaş yavaş daha bilinçli olarak eğitim içerisine alıyoruz. İlerleyen yıllarda tarihsel gelişim şeritlerinde daha belirgin farklar, ilerlemeler göreceğiz.

KAYNAKÇA
(1,2,3,4,5) http://ogta.net/wp-content/uploads/2016/03/%C3%96%C4%9Fretim-Teknolojileri-Tan%C4%B1m%C4%B1-ve-Tarihsel-Geli%C5%9Fimine-Yeniden-Bakmak.pdf

http://www.egitimdeteknoloji.com/

http://www.madran.net/wp-content/uploads/2013/09/bote205_1_Egitim_Teknolojilerinde_Temel_Kavramlar.pdf

http://www.sirinkaradeniz.com/dersler/otmg.pdf

http://www.dersimiz.com/belirligun-313-Ogretim-Teknolojisi-OT-Nedir.html